Абарона правоў спажыўцоў

Тавары лёгкай прамысловасці, якiя прапанаваны спажыўцам, павінны адпавядаць патрабаванням якасці і бяспекі.

 Пытанні якасці і бяспекі тавараў лёгкай прамысловасці, якія рэалізуюцца, па-ранейшаму актуальныя.

Мiнiстэрствам аховы здароўя Рэспублiкi Беларусь i Дзяржаўным камітэтам па стандартызацыі Рэспублікі Беларусь (далей - Дзяржстандарт) на пастаяннай аснове праводзіцца работа па выяўленні і спыненні фактаў паступлення і рэалізацыі на ўнутраным спажывецкім рынку прадукцыі лёгкай прамысловасці, якая не адпавядае заяўленым характарыстыкам якасці і патрабаванням бяспекі, што ўстаноўлены заканадаўствам, у прыватнасці ТР МС 017/2011 «Аб бяспецы прадукцыі лёгкай прамысловасці»:

за 9 месяцаў 2018 года ўстановамі санітарна-эпідэміялагічнай службы рэспублікі праведзены наглядныя мерапрыемствы ў дачыненні да 756 суб'ектаў, якія рэалізуюць тавары лёгкай прамысловасці, прычым у кожнага пятага суб'екта гаспадарання выяўлены парушэнні санітарна-эпідэміялагічных, гігіенічных патрабаванняў і працэдур;

абласнымі інспекцыямі Дзяржстандарта праведзена 1700 кантрольна-наглядных мерапрыемстваў, у тым ліку праверана 530 суб'ектаў прадпрымальніцкай дзейнасці, якія ажыццяўляюць рэалізацыю прадукцыі лёгкай прамысловасці па «нізкіх» коштах (праверана 9 тысяч найменняў тавараў). Парушэнні ўстаноўлены практычна па ўсіх правераных назвах тавараў.

У мэтах спынення парушэнняў інспекцыямі Дзяржстандарта і ўстановамі санітарна-эпідэміялагічнай службы прыняты наступныя меры:

 забаронена рэалізацыя 19 тысяч партый небяспечнай прадукцыі на агульную суму 2 мільёны рублёў (у тым ліку 8 ​​ тысяч партый прадукцыі па «нізкіх» коштах на агульную суму 800 тысяч рублёў);

складзена 422 пратакола аб адміністрацыйных правапарушэннях (у тым ліку 264 пратакола за рэалізацыю небяспечнай прадукцыі па «нізкіх» коштах);

выдадзены прадпісанні аб арганізацыі выключэння з абарачэння 17 найменняў імпартнай прадукцыі, якая не адпавядае патрабаванням тэхнічных рэгламентаў па бяспецы;

спынена дзеянне 3 дакументаў аб ацэнцы пацвярджэння адпаведнасці;

забаронены ўвоз і абарачэнне на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь 5 найменняў небяспечнай прадукцыі;

выдадзена 84 прадпісанні (рэкамендацыі) па ліквідацыі парушэнняў, забаронена рэалізацыя больш за 2 тысячы адзінак тавараў лёгкай прамысловасці.

Вынікі праведзеных наглядных мерапрыемстваў паказваюць, што ўстаноўленыя парушэнні носяць сістэмны характар.

Тыповымі парушэннямі пры рэалізацыі тавараў лёгкай прамысловасці (у тым ліку тавараў для дзяцей) з'яўляюцца:

• адсутнасць поўнай ідэнтыфікацыі прадукцыі;

• недакладная маркіроўка тавару;

• адсутнасць дакументаў, якія пацвярджаюць якасць і бяспеку;

• прад'яўленне фальсіфікаваных копій дакументаў;

• неадпаведнасць па паказчыках бяспекі «гіграскапічнасць» і «паветрапранікальнасць»;

• няўстойлівасць афарбоўкі да мыцця, сухога трэння;

• у вырабах для нованароджаных і бялізнавых вырабах для дзяцей ва ўзросце да года дэкаратыўныя элементы выкананы з сінтэтычных матэрыялаў і непасрэдна кантактуюць са скурай дзіцяці; злучальныя швы з абкідваннем зрэзаў у бялізнавых вырабах выкананы на вываратны бок;

• у дзіцячым абутку не выканана вышыня абцаса, прыменена недапушчальная падшыўка з тэкстыльных матэрыялаў з укладаннем хімічных валокнаў больш за 20%, у туфлях ясельных прыменена адкрытая пятачная частка.

Звяртаем увагу! Згодна з патрабаваннямі ТР МС 017/2011 маркіроўка прадукцыі лёгкай прамысловасці павінна легка чытацца, быць дакладнай і даступнай для агляду і ідэнтыфікацыі.

Пры здзяйсненні пакупкі неабходна пераканацца ў наяўнасці абавязковай інфармацыі на рускай або беларускай мове на тавары (этыкетцы, якая прымацоўваецца да тавару, таварным ярлыку), а менавіта: пра найменне вытворцы і / ці прадаўца, дату вырабу, склад сыравіны, адрас (месцазнаходжанне) прадаўца, адрас (месцазнаходжанне) вытворцы, адзіны знак абарачэння прадукцыі на рынку краін-членаў Мытнага саюза (ЕАС) і інш.

Пры эксплуатацыі адзення і іншых тэкстыльных вырабаў варта звяртаць увагу на знакі, інструкцыі па асаблівасцях догляду за вырабамі ў працэсе эксплуатацыі і іншыя абазначэнні.

Звяртаем увагу! Прадавец абавязаны па патрабаванні спажыўца прадаставіць яму дакументы, якія пацвярджаюць якасць тавару.

Звяртаем увагу! Не дапускаюцца на тавары ўказанне «экалагічна чыстая», «артапедычная» і іншыя аналагічныя зацвярджэнні без дакументаў, якія пацвярджаюць дакладнасць гэтай інфармацыі.

Звяртаем увагу! Кожны спажывец пры куплі тавараў павінен уважліва ставіцца да выбару, вывучаючы інфармацыю аб умовах прадастаўлення скідак, правядзення акцый або інфармацыю наступнага зместу: «апошні дзень акцыі», «ліквідацыя склада / крамы», «татальны распродаж» і іншых хітрасцях нядобрасумленных суб'ектаў і не забываць пра свае правы.

Бяспечных, якасных і прыемных пакупак!

 Карысная інфармацыя для спажыўцоў

На афіцыйным сайце Дзяржстандарта размешчаны рэестры, дзе спажыўцы могуць атрымаць інфармацыю:

• адзіны рэестр выдадзеных сертыфікатаў адпаведнасці і зарэгістраваных дэкларацый адпаведнасці Мытнага саюза;

• рэестр небяспечнай прадукцыі, якая забаронена да ўвозу і (ці) абарачэння на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь;

• рэестр Нацыянальнай сістэмы пацвярджэння адпаведнасці.

15 сакавіка - Сусветны дзень абароны правоў спажыўцоў

Упершыню Сусветны дзень абароны правоў спажыўцоў адзначаўся 15 сакавіка 1983 г. Праз два гады — 9 красавіка 1985 г. — Генеральная Асамблея ААН прыняла кіруючыя прынцыпы для абароны інтарэсаў спажыўцоў. З прыняццем гэтых прынцыпаў спажывецкія правы атрымалі міжнароднае прызнанне і законнасць.

З 2000 года ў нашай краіне на дзяржаўным узроўні заснаваны Дзень спажыўцоў – 15 сакавіка.

Міжнародная Федэрацыя спажывецкіх арганізацый (CI) традыцыйна кожны год вызначае тэматыку Сусветнага дня абароны правоў спажыўцоў. У 2010 годзе – «Якасць тавараў і паслуг – знак якасці жыцця», 2011 год - «Спажыўцы за сумленныя фінансавыя паслугі», 2012 год - «Нашы грошы, нашы правы: кампаніі за правільны выбар на рынку фінансавых паслуг», у 2013 годзе – «Спажывецкае правасуддзе сёння», 2014 годзе «Забеспячэнне абароны правоў спажыўцоў мабільнай сувязі», 2015 годзе тэмай Сусветнага дня абароны правоў спажыўцоў абраная тэма здаровага харчавання і інш.

У 2018 годзе тэмай Сусветнага дня абароны правоў спажыўцоў абраная «Зробім лічбавыя рынкі справядлівымі і сумленнымі». Гэтая тэма падтрымана Кансультатыўным саветам па абароне правоў спажыўцоў дзяржаў-удзельніц СНД для правядзення Дня спажыўца ў краінах СНД.

Усё больш актыўна ў нашае жыццё ўваходзяць лічбавыя тэхналогіі, якія змяняюць характар многіх паслуг і прадуктаў. Так да ўжо звыклым паслуг па забеспячэнні онлайн аплаты за набытыя паслугі і тавары, сёньня дадалася магчымасць карыстацца наладамі автоплатежей на аплату жыллёва-камунальных паслуг, мабільнай сувязі і Інтэрнэту.

У гэтай сувязі асаблівую ўвагу неабходна надаваць забеспячэнню выканання правоў спажыўцоў на свабоду выбару тавару і на атрыманне поўнай, дакладнай і зразумелай інфармацыі аб таварах, работах, паслугах, а таксама аб выканаўцах,прадаўцах, вытворцах і пастаўшчыках ў мэтах прыняцця спажыўцамі абгрунтаваных рашэнняў адносна набыцця тавараў (работ, паслуг).

Давер і бяспека спажыўцоў – заклад поспеху лічбавай эканомікі.

У цяперашні час індустрыя электроннай камерцыі па арганізацыі продажу спажывецкіх тавараў і аказанні розных аплатных паслуг у інфармацыйна-тэлекамунікацыйнай сеткі Інтэрнэт развіваецца вельмі дынамічна.

Згодна з інфармацыйна-даведачнай сістэмы «Гандлёвы рэестр Рэспублікі Беларусь» па стане на 01.01.2018 г. у Гомельскайвобласці налічваецца 705 інтэрнэт-крам, яшчэ ў 2010 г. іх налічвалася 87. За апошнія 7 гадоў колькасць інтэрнэт-магазінаў павялічылася больш чым у 7,8 разы.

Усё часцей мы купляем дарагую тэхніку - тэлевізары, халадзільнікі, пральныя машыны праз інтэрнэт-рэсурсы. Гэта зручна і хутка.

Ўсеагульны разуменне ўсіх спажыўцоў як правільна набыць тавары з дапамогай сеткі Інтэрнэт (сродкаў сувязі, мабільных прыкладанняў і інш.) можа спрыяць правільнаму выбару прадаўца (выканаўцы), а таксама аднаўленню парушаных правоў спажыўцоў у выпадку набыцця тавараў і аказання паслуг неналежнага якасці.

Каб засцерагчы сябе ад нядобрасумленных прадаўцоў у сеткі Інтэрнэт кожны спажывец павінен ведаць наступнае:

Набываючы тавары ў інтэрнэт-крамах, якія маюць пашырэнне зоны «.com» і да т. п., або на інтэрнэт-сайтах, дзе прадавец паказвае толькі электронную пошту ці тэлефон, абараніць правы спажыўцоў складана, так як вызначыць суб'екта гандлю ў гэтых выпадках цяжка.

У адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь даменнае імя інтэрнэт-крамы павінна знаходзіцца ў нацыянальнай даменнай зоне, якая мае пазначэнне «.by», «.бел».

1. прадавец на сайце Інтэрнэт - крамы павінен давесці да ведама спажыўца на беларускай або рускай мове наступную інфармацыю:

аб найменні сваёй арганізацыі, юрыдычны адрас, УНП (для індывідуальнага прадпрымальніка - прозвішча, імя, імя па бацьку, адрас, звесткі аб дзяржаўнай рэгістрацыі і найменні органа, які ажыццявіў дзяржаўную рэгістрацыю);

аб рэжым працы крамы;

аб даце рэгістрацыі інтэрнэт-крамы ў Гандлёвым рэестры Рэспублікі Беларусь;

аб дакументах, якія пацвярджаюць факт набыцця тавару, прадавец абавязаны выдаваць пакупніку разам з таварам (узоры такіх дакументаў і парадак іх афармлення размяшчаюцца на сайце інтэрнэт-крамы);

аб тавары (назва, месца знаходжання вытворцы і імпарцёра, а таксама пры наяўнасці імпарцёра, прадстаўніка, рамонтнай арганізацыі, упаўнаважанай на ліквідацыю недахопаў тавару і (або) яго тэхнічнае абслугоўванне;

пра устаноўленых гарантыйных тэрмінах на тавар, дата вырабу і тэрмін службы (тэрмін прыдатнасці або тэрмін захоўвання тавару);

аб цане тавару;

аб наяўнасці тавару ў продажы;

аб тэрмінах дастаўкі тавару, кошт і ўмовы аплаты, дастаўкі тавару;

2. з 16 чэрвеня 2013 года ў інтэрнэт-крамах у абавязковым парадку ўсе без выключэння прадаўцы павінны выдаваць касавы чэк.

Прад'явіць прэтэнзію па няякаснага тавару пакупнік мае права і без чэка пры наяўнасці іншых доказаў (напрыклад, пры наяўнасці звестак аб прадаўцу на ўпакоўцы тавару, у гарантыйным талоне, распісцы, наяўнасці ідэнтыфікацыйных знакаў і г. д.). Пры адсутнасці доказаў набыцця тавару ў канкрэтнага прадаўца, апошні можа аспрэчыць факт набыцця ў яго гэтага тавару;

3. пры дастаўцы тавару, набытага ў інтэрнэт-краме спажывец павінен супаставіць інфармацыю, атрыманую на сайце, з інфармацыяй у дакументах на набыты тавар (тэхнічны пашпарт, гарантыйныя талоны), у якіх у абавязковым парадку павінна быць адзнака аб прадаўцу (назва, кантактны тэлефон, подпіс прадаўца). Такія адзнакі, як імя і нумар мабільнага тэлефона на названых дакументах не дапускаюцца, т. к. пры выяўленні недахопаў часцяком цяжка потым ўсталяваць прадаўца.

Пакупнік сведчыць прыём тавару подпісам у суправаджальных дакументах прадаўца;

4. пры набыцці тавараў у інтэрнэт-краме за пакупніком захоўваюцца ўсе правы, гарантаваныя Законам Рэспублікі Беларусь «Аб абароне правоў спажыўцоў».

Акрамя таго, у мэтах інфармавання спажыўцоў па пытаннях абароны правоў спажыўцоў на афіцыйных сайтах Гомельскага аблвыканкама, Гомельскага гарадскога і раённых выканаўчых камітэтаў (далей - гор(рай)выканкамы) размешчана наступная інфармацыя для спажыўцоў:

ІНФАРМАЦЫЯ АБ РАБОЦЕ МЯСЦОВЫХ ВЫКАНАЎЧЫХ І РАСПАРАДЧЫХ ОРГАНАЎ У 2017 ГОДЗЕ Ў СФЕРЫ АБАРОНЫ ПРАВОЎ СПАЖЫЎЦОЎ

У Гомельскай вобласці функцыі па абароне правоў спажыўцоў ажыццяўляюць 23 упаўнаважаных па абароне правоў спажыўцоў Гомельскага абласнога, гарадскога і раённых выканаўчых камітэтаў.

За 12 месяцаў 2017 года разгледжана 689 зваротаў грамадзян па пытаннях абароны правоў спажыўцоў з іх 422 (61,2%) - у сферы гандлю, 22 (3,2%) - грамадскага харчавання, 148 (35,1%) - бытавога абслугоўвання, 7 - па аказанні платных паслуг, 87 (12,6%) - па іншых пытаннях у сферы абароны правоў спажыўцоў. Усе пісьмовыя і вусныя звароты разгледжаны ва ўстаноўленыя заканадаўствам Рэспублікі Беларусь тэрміны, заяўнікам накіраваны адказы.

Праведзены аналіз зваротаў грамадзян па абароне правоў спажыўцоў паказвае, што найбольшы удзельная вага ў структурызваротаў спажыўцоў займае гандаль - 61,2%, гэта звязана з запатрабаванасцю дадзенай галіны. Звароты грамадзян у асноўным ўтрымліваюць наступныя пытанні:

- якасць рэалізуемага тавару;
- якасць і культура гандлёвага абслугоўвання;
- набыццё тавару праз інтэрнэт-крамы.

Эфектыўнасць сістэмы абароны правоў спажыўцоў напрамую залежыць ад хуткага і якаснага вырашэння праблем спажыўцоў, прычым адміністрацыйнае або судовае ўмяшанне павінна быць хутчэй выключэннем, чым правілам. Варта адзначыць, што ў вобласці склалася практыка працы з спажыўцом у першую чаргу ў дасудовым парадку.

Па выніках зваротаў за 2017 год ўпаўнаважанымі па абароне правоў спажыўцоў составлено182 пратаколу абадміністрацыйных правапарушэннях, вынесена 70 прадпісанняў аб ліквідацыі парушэнняў заканадаўства. Кампенсавана матэрыяльнай шкоды на суму 5359,79 рублёў.

Гэтак жа варта адзначыць, што за 2017 год складзена 16 іскавых заяў, 9 з якіх у цяперашні час задаволена судом.

15 сакавіка 2018 г. у вобласці запланавана правядзенне Дня спажыўца пад дэвізам:«Зробім лічбавыя рынкі справядлівымі і сумленнымі», у межах якога будуць арганізаваны «гарачыя» і прамыя тэлефонныя лініі з супрацоўнікамі мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў, выступ у мясцовых СМІ з інфармацыяй аб актуальных пытаннях у сферы абароны правоў спажыўцоў, у тым ліку пры набыцці тавараў (работ, паслуг) пры дапамозе сеткі Інтэрнэт, прававых механізмах абароны спажывецкіх правоў і законных інтарэсаў грамадзян, а так жераспространение названай інфармацыі праз іншыя крыніцы,а менавіта стэнды на рынках, распаўсюджванне памятак-улётак і інш.

Спіс упаўнаважаных па абароне правоў спажыўцоў мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў Гомельскай вобласці па стане на 01.01.2019 г.

Тлумачэнні Міністэрства гандлю Рэспублікі Беларусь па пытаннях выканання гандлёвымі прадпрыемствамі заканадаўства ў частцы прадастаўлення зніжак на тавары і забеспячэння захаванасці рэчаў, пакінутых у камерах захоўвання

- Аб прадастаўленні скідак 
- Па пытаннях інфармавання ў сферы гандлю і паслуг

АРГАНІЗАЦЫІ, ЯКІЯ АЖЫЦЦЯЎЛЯЮЦЬ ДАСЛЕДАВАННЕ ЯКАСЦІ ТАВАРАЎ

ПАМЯТКА СПАЖЫЎЦУ

- ПЛАКАТ «АБ ПРАВАХ СПАЖЫЎЦОЎ»

- Памятка спажыўцу пры куплі харчовых тавараў
- ПАМЯТКА СПАЖЫЎЦУ (doc, 65Kb)
- Правы спажыўцоў пры выкананні работы або аказанні паслугі (doc, 75Kb)
- Правы спажыўцоў пры набыцці мабільных тэлефонаў (doc, 70Kb)
- Асаблівасці ажыццяўлення пакупак у інтэрнэт-краме (doc, 75Kb)
- Аплата тавараў 
- Правы спажыўцоў пры набыцці тавару
- Ўзоры пазову, прэтэнзіі і заявы аб прадастаўленні інфармацыі з АДР

Аб бяспецы асобных відаў прадукцыі лёгкай прамысловасці